ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ
Αυγούστου 15, 2020
0
Συνέχεια...
Σάββατο 15 Αυγούστου 2020
Χάος στην Κακαβιά με τον ΕΟΔΥ
ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ
Αυγούστου 15, 2020
0
Χάος στην Κακαβιά με τον ΕΟΔΥ
Καταστάσεις που αναδεικνύουν το μέγεθος της προχειρότητας και της επιπολαιότητας είναι αυτές που εκτυλίσσονται από νωρίς το μεσημέρι στην Κακαβιά.
Λίγο πριν την μία το μεσημέρι το κλιμάκιο του ΕΟΔΥ αποχώρησε από τον χώρο του Τελωνείου, επικαλούμενο προβλήματα στο σύστημα.
Ουδείς γνωρίζει τους πραγματικούς λόγους για τους οποίους αποχώρησε το κλιμάκιο αν και στα σύνορα φημολογείται έντονα ότι είναι περιορισμένος ο αριθμός των αντιδραστηρίων και η οδηγία που υπάρχει είναι να γίνεται συγκεκριμένος αριθμός δειγματοληψιών, όχι πάνω από χίλιες ημερησίως.
Απουσία ΕΟΔΥ, οι διελεύσεις έχουν σταματήσει με αποτέλεσμα να μεγαλώνουν ακόμη οι ουρές στο αλβανικό έδαφος όπου πλέον συνωστίζονται χιλιάδες οχήματα και χιλιάδες άνθρωποι κάθε ηλικίας.
Ενδεικτικό είναι ότι ορισμένοι χρειάστηκε να περιμένουν πάνω από δέκα ώρες για να καταφέρουν να περάσουν στο ελληνικό έδαφος.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες είναι σε εξέλιξη διαβουλεύσεις μεταξύ του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας και του Υπουργείου Υγείας προκειμένου να αποφασιστεί τι θα γίνει στην Κακαβιά καθώς η κατάσταση είναι εξαιρετικά σοβαρή.
ΠΗΓΗ: www.epiruspost.gr
Αναβάλλεται η Γ.Σ. της Κίνησης Καθαρός Καλαμάς
ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ
Αυγούστου 15, 2020
0
Αναβάλλεται η Γ.Σ. της Κίνησης Καθαρός Καλαμάς
ΑΝΑΒΟΛΗ
Γενικής Συνέλευσης της Κίνησης Καθαρός Καλαμάς. Λόγω των νέων μέτρων προστασίας από τον κορονοϊό και της αδυναμίας πολλών μελών μας να παραβρεθούν η προγραμματισμένη Γ.Σ. στις 16/8 αναβάλλεται
Ένα Δεκαπενταύγουστο με το φίλο μου τον Τέλη - Του Πωλ Μαντέλου
ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ
Αυγούστου 15, 2020
0
Ένα Δεκαπενταύγουστο με το φίλο μου τον Τέλη - Του Πωλ Μαντέλου
Ο Τέλης Αναστασίου ήτανε ένα γειτονοπούλο στο Φιλιάτι. Από μικρή ηλικία αναπτύχθηκε μεταξύ μας μια φιλία που κράτησε χρόνια. Μέχρι που ο Τέλης, έπειτα από μια ασθένεια, πρόσφατα, συγχωρέθηκε.
Οι αναμνήσεις μου μαζί του είναι τόσες πολλές που δεν γράφονται. Όταν γίναμε 18 και οι δυο, έτυχε και αγαπήσαμε δυο αδελφές που κράτησε μέχρι που πήγαμε στρατιώτες. Ο Τέλης υπηρέτησε στην αεροπορία κι εγώ στο στρατό ξηράς. Ποτέ δεν χάσαμε την ευκαιρία να κάνουμε παρέα και να λέμε τα δικά μας. Μετά το στρατό, ο Τέλης έπιασε δουλειά ως οδηγός στο Δεσπότη Παραμυθιάς και απ’ ότι μου ‘λεγε, περνούσε θαυμάσια. Εγώ μετά το στρατό έκανα άλλες δουλειές στο Φιλιάτι εωσότου, πήρα την απόφαση να μεταναστεύσω για Νέα Υόρκη. Μια μέρα πριν φύγω, ήρθε ο φίλος μου στο Φιλιάτι να με χαιρετήσει. Εκεί στη γειτονιά μας, στον τοίχο ενός κήπου, υπήρχε μια μεγάλη πλάκα, όπου γράψαμε τα ονόματα μας: «Τέλης– Παύλος». Από τότε (1966) όσες φορές πήγα στο Φιλιάτι, η πλάκα ήταν εκεί και τα ονόματα μας άσβηστα. Όταν παντρεύτηκα ο Τέλης με βοήθησε να βγουν τα χαρτιά, καθώς βοηθούσε πάρα πολύ κόσμο. Ό,τι χρειαζότανε, όλοι στον Τέλη πηγαίνανε, είχε μεγάλη επιρροή στο Δεσπότη και δεν του χαλούσε κανένα χατίρι. Παντρεύτηκε κι αυτός και έκανε μια κόρη, την Τασούλα όπου τη σπούδασε. Μετά από δυο χρόνια, γύρισα στο Φιλιάτι να δω τους δικούς μου, το σπίτι μου, τους φίλους μου και φυσικά τον Τέλη. Με κάλεσε να πάμε από την παραμονή στο Μοναστήρι Γηρομερίου, όπου θα βρισκότανε κι ο Δεσπότης. Ήτανε 14 Αυγούστου, την άλλη μέρα Δεκαπενταύγουστος, η γιορτή της Παναγίας!
Εγώ και όλη η παρέα μου, φίλοι και αδέλφια, κρατούσαμε νηστεία και περιμέναμε την άλλη μέρα πως και πως, όπου ψηνότανε αρνιά, προβατίνες, οι γυναίκες φέρνανε πίτες και διάφορα φαγητά, έπειτα από τόσο μεγάλη νηστεία. Είχε βραδιάσει όταν με φώναξε ο Τέλης και μου είπε να πάω πάνω μαζί του γιατί κάτι μας ήθελε ο Δεσπότης. Πάω μαζί με τον Τέλη και τι να δω; Ο Δεσπότης είχε φέρει από τη Μητρόπολη τη μαγείρισσα και το τραπέζι ήτανε στρωμένο με όλα τα αγαθά του θεού: κοτόπουλα ψητά, αρνί, πίτες, τυριά, ακόμη και βραστά αυγά!
-«Πλησίασε -μου λέει ο Δεσπότης- κάθισε να φάμε μαζί».
-«Μα Σεβασμιότατε -του είπα εγώ- δεν αρταίνομαι. Περιμένω αύριο για να φάω». Έμεινα κατάπληκτος όταν μου απάντησε: «Ελάτε, καθίστε, έχω πάρει άδεια από το Θεό, μας το επιτρέπει και μας το συγχωρεί»! Έφαγα, όσο μπορούσα, στο τέλος ήπιαμε και λίγο κρασάκι. Αφού επιστρέψαμε στην παρέα μας και κάτσαμε κάμποση ώρα μαζί τους, με ρώτησε κάποια στιγμή η αδελφή μου: «Πωλ, θέλεις λίγες ελιές με ψωμί, δεν έχεις φάει τίποτα όλη μέρα»!!! Που να ήξερε ότι εγώ την είχα ...“κάνει ταράτσα” με το φίλο μου τον Τέλη; Δεν το ξέχασα ποτέ, ούτε θα το ξεχάσω όσο ζω! Χρόνια ανταμώναμε και με συγκίνηση λέγαμε για τα τόσα ωραία που περνάγαμε. Την τελευταία φορά που τον είδα, επήγαμε στα Γιάννενα μαζί με την κόρη του, λόγω μιας βαριάς ασθένειας. Τον είχαν βάλει σ' ένα ίδρυμα, ήταν το 2010. Σε λίγους μήνες έμαθα ότι συγχωρέθηκε και στεναχωρέθηκα πάρα πολύ. Εύχομαι ο θεός να αναπαύσει την ψυχή του!
Από το βιβλίο του Πωλ Μαντέλου: "Λες και ήταν χθες"
Για παραγγελία του βιβλίου στο τηλέφωνο 6945114015
Παναγία η Παραμυθία | Ως λυτρωθείσα των δεινών ευχαριστήρια
ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ
Αυγούστου 15, 2020
0
Παναγία η Παραμυθία | Ως λυτρωθείσα των δεινών ευχαριστήρια
Xτίστηκε τον 14ο αιώνα και είναι ο ναός στον οποίο οφείλει το όνομα της η Παραμυθιά, ενώ επί σειρά δεκαετιών λειτουργούσε ως μοναστήρι αλλά και ως μητροπολιτικός ναός...
Ο δεκαπενταύγουστος, το Πάσχα του καλοκαιριού, ήταν πάντα για τους απανταχού Χριστιανούς μια ξεχωριστή μέρα. Στην Παραμυθιά επίκεντρο της λατρείας προς την Παναγία είναι η Μεγάλη Εκκλησιά, ο σημερινός ναός της κοιμήσεως της Θεοτόκου και για εκατοντάδες χρόνια Παναγία Παραμυθία (Παρηγορίτισσα).
H μεταφορά στην Παναγία της Παραμυθιάς το 1453 και η φιλοξενία επί σειρά ετών των ιερών σκηνωμάτων του Αγίου Σπυρίδωνα και της Αγίας Θεοδώρας πριν αυτά φτάσουν στην Κέρκυρα, ο μαρτυρικός θάνατος στην εκκλησία της Παραμυθιάς του Αγίου Αναστασίου, ο μοναδικός χρυσοκέντητος επιτάφιος και το ανεκτίμητης αξίας Ευαγγέλιο που μεταφέρθηκε εκεί από τα Μετέωρα το 1588, οι μοναδικές επιγραφές και η εντυπωσιακή αρχιτεκτονική της, καθώς η σχέση της με την διατήρηση της πίστης στα 480 και πλέον χρόνια της τουρκοκρατίας στην ευρύτερη περιοχή, είναι λίγα από τα σημεία που καθιστούν την Μεγάλη Παναγία της Παραμυθιάς, ένα από τα σημαντικότερα θρησκευτικά μνημεία της χώρας.
Xτίστηκε τον 14ο αιώνα και είναι ο ναός στον οποίο οφείλει το όνομα της η Παραμυθιά, ενώ επί σειρά δεκαετιών λειτουργούσε ως μοναστήρι. Η Παναγία η Παραμυθία (Παρηγορίτισσα), αναφέρεται σε σιγίλιο του Οικουμενικού Πατριάρχη Νεοφύτου Γ, το οποίο διατηρείται μέχρι και σήμερα, με τους κατοίκους της Ηπείρου να την επισκέπτονται επί αιώνες για να βρουν την παρηγοριά τους.
Η μοναδική αρχιτεκτονική και η μεγάλη ιστορία του Ναού της Παραμυθιάς, έχει βρεθεί σε πολλές μελέτες και γραφές από γνωστούς ιστορικούς, επιστήμονες και Πατέρες της ορθοδοξίας όπως των Δ. Πάλλα, Π. Βοκοτόπουλο, Δ. Τριανταφυλλόπουλο, Γ. Βελένη, Κ. Τσουρής και πολλών άλλων, όπως αναφέρεται στο δελτίο της Χριστιανικής και Αρχαιολογικής Εταιρείας Ελλάδος και την εργασία της Αφροδίτης Πασάλη.
Η Μεγάλη Παναγιά είναι ένα αξιολογότατο μνημείο της ευρύτερης περιοχής του Δεσποτάτου της Ηπείρου σπάνιου αρχιτεκτονικού τύπου αναφέρει χαρακτηριστικά η Αφροδίτη Πασάλη, η οποία κάνει ιδιαίτερη αναφορά στις σπάνιες αγιογραφίες που κοσμούν το εσωτερικό του ναού.
O κοιμητηριακός σήμερα ναός της Κοίμησης τής Θεοτόκουτης Παραμυθιάς, είναι άρρηκτα συνδεμένος με την ζωή των κατοίκων της περιοχής και σημείο αναφοράς ακόμα και τα χρόνια της τουρκοκρατίας. Είναι από τις λίγες περιπτώσεις που ναοί στην Ελλάδα έχουν αφιερωθεί στην Παναγία την Παραμυθία. Η εκκλησία αποτελούταν από εκπληκτικά ψηφιδωτά τα οποία καλύφτηκαν για να μην καταστραφούν από τους κατακτητές της τουρκοκρατίας, ενώ μέχρι το 1960 ήταν μητροπολιτικός ναός της Παραμυθιάς.
Ελπίζουμε σύντομα να απομακρυνθεί απο εκεί το κοιμητήριο της πόλης, και ο εκπληκτικός ναός να μπορέσει να αναδειχτεί και πάρει την θέση που του αξίζει.
H θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Παραμυθίας
H θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Παραμυθίας βρίσκεται στην Μονή Βατοπαιδίου και εχει την εξής εκπληκτική ιστορία:
Παλαιά υπήρχε η συνήθεια, βγαίνοντας οι πατέρες από το Καθολικό, μετά το τέλος της ακολουθίας του Όρθρου, να ασπάζονται την εικόνα της Παναγίας που υπήρχε στον εξωνάρθηκα. Εκεί ο Ηγούμενος έδινε τα κλειδιά της κλεισμένης για τις βραδινές ώρες πύλης της Μονής στον θυρωρό για να ανοίξει.
Κάποια χρονιά, αρχές του 14ου αι., στις 21 Ιανουαρίου, τελείωσε ο Όρθρος. Οι πατέρες αποσύρθηκαν στα κελιά τους για να αναπαυθούν, μέχρι να αρχίσουν τα καθημερινά τους διακονήματα. Τότε θα ανοιγόταν και η πύλη της Μονής. Δεν γνώριζαν ότι έξω από αυτήν παραμόνευαν πειρατές,- τότε ήταν μάστιγα στο Αιγαίο πέλαγος-, που την είχαν περικυκλώσει, έτοιμοι να εισβάλλουν για να καταστρέψουν τα πάντα.
Στο ναό βρισκόταν μόνος ο Ηγούμενος, αφοσιωμένος στην προσευχή του. Πετάχτηκε ξαφνικά ακούοντας μια φωνή, που δεν έμοιαζε με φωνή ανθρώπου. Έντρομος κοίταξε γύρω του. Δεν είδε κανένα. Εξάλλου κανένας δεν ήταν μέσα στο ναό. Και όμως κάποιος μίλησε. Συγκέντρωσε την προσοχή του και γεμάτος φόβο κατάλαβε ότι η φωνή προερχόταν από την εικόνα της Θεομήτορος. Με ευλάβεια τέντωσε το αυτί του για να ακούσει.
Άκουσε τότε τη φωνή της Παναγίας να λέει: «Μην ανοίξετε σήμερα την πύλη της Μονής, αλλά αφού ανεβείτε στα τείχη, να διώξετε τους πειρατές». Κατάπληκτος ο Ηγούμενος προσήλωσε τα μάτια του στην εικόνα της Θεοτόκου. Αντίκρισε τότε ένα εκπληκτικό θαύμα.
Η μορφή της Παναγίας ήταν ζωντανή. Το βρέφος Ιησούς που κρατούσε στα χέρια της πήρε και αυτό ζωή. Κίνησε το δεξί του χέρι και έκλεισε το στόμα της αγίας Μητέρας του, στρέφοντας προς αυτήν το φωτεινό πρόσωπό του. Μια γλυκιά παιδική φωνή ακούστηκε να λέει: «Μη, Μητέρα μου, μην τους το λες. Άφησε τους να τιμωρηθούν, όπως τους αξίζει, γιατί αμελούν τα μοναχικά τους καθήκοντα». Τότε η Κυρία Θεοτόκος με μεγάλη μητρική παρρησία προς τον μονογενή Υιόν της, σήκωσε ελαφρά το χέρι, συγκράτησε το χεράκι του, έκλινε λίγο προς τα δεξιά το θείο της πρόσωπο και επανέλαβε πιο έντονα : «Μην ανοίξετε σήμερα την πύλη της Μονής, αλλά αφού ανεβείτε στα τείχη, να διώξετε τους πειρατές…
Και κοιτάξτε να μετανοήσετε, γιατί ο Υιός μου είναι οργισμένος μαζί σας». Επανέλαβε δε και για τρίτη φορά την προειδοποίηση: «Σήμερα, μην ανοίξετε την πύλη της Μονής…». Μετά το διάλογο η Κυρία Θεοτόκος και το Πανάγιο Βρέφος της αποκαταστάθηκαν πάλιν σαν εικόνα. Ο Ηγούμενος γεμάτος θαυμασμό συγκάλεσε όλους τους Πατέρες, διηγήθηκε σ’ αυτούς τα υπερφυσικά γεγονότα που συνέβησαν και τους επανέλαβε τα λόγια που είχε ακούσει από τα χείλη της Παναγίας και του Θείου Βρέφους προς την Μητέρα του. Όλοι με κατάπληξη στράφηκαν προς το μέρος της θαυματουργού εικόνας. Και η κατάπληξη τους αυξήθηκε. Η παράσταση της εικόνας είχε μεταμορφωθεί.
Η σύνθεση μεταβλήθηκε ολοκληρωτικά και δεν έμοιαζε καθόλου με την παλαιά εικόνα. Διατηρήθηκε η μορφή όπως φαίνεται σήμερα. Η Παναγία να κρατά το χέρι του Χριστού κάτω από το στόμα της και να κλίνει το κεφάλι της δεξιά για να το αποφύγει. Η έκφραση του προσώπου της είναι γεμάτη απέραντη επιείκεια, αγάπη, συμπάθεια και μητρική στοργή.
Ο Χριστός παρόλο που παριστάνεται ως βρέφος έχει αυστηρό πρόσωπο ως Κριτής. Η εικόνα αυτή είναι πράγματι αχειροποίητος, διότι κατασκευάστηκε στη μορφή που είναι σήμερα, όχι από ανθρώπινο χέρι, αλλά από τη Χάρη του Θεού, μετά τη θαυματουργική επέμβαση της Παναγίας μας για τη διάσωση της Μονής. Ονομάστηκε «Παναγία Παραμυθία», δηλαδή Παρηγορήτρια. Και δικαίως· διότι όπως λένε οι προσκυνητές της Μονής, που δεν χορταίνουν να την βλέπουν, η θέα της γλυκιάς έκφρασης του προσώπου της Παναγίας ξεκουράζει, αναπαύει, γαληνεύει και παρηγορεί τη ψυχή του ανθρώπου. Με το θαύμα αυτό φανερώνεται για άλλη μια φορά η μητρική παρρησία της Θεοτόκου στο να μεσιτεύει για τις αμαρτίες των ανθρώπων «προς τον Υιόν και Θεόν της» και οι σωτήριες πρεσβείες της με τις οποίες απαλάσσονται από τα δεινά που δίκαια τους αξίζουν για το πλήθος των αμαρτιών τους.
Η εικόνα μεταφέρθηκε στο ιδιαίτερο παρεκκλήσιο της Παραμυθίας. Μπροστά σ’ αυτήν οι μοναχοί διατηρούν ακοίμητο κανδήλι, ψάλλουν καθημερινά Παράκληση και τελείται κάθε Παρασκευή Θεία Λειτουργία. Παλαιότερα υπήρχε η συνήθεια οι κουρές των μοναχών να γίνονται σ’ αυτό το παρεκκλήσιο. Με αυτή την εικόνα συνδέεται και ο βίος του Οσίου Νεοφύτου, ο οποίος διετέλεσε «προσμονάριος», δηλαδή φύλακας και διακονητής του παρεκκλησίου της Παραμυθίας.
Ο Όσιος βρισκόταν σε αποστολή και υπηρεσία εκ μέρους της Μονής για ένα χρονικό διάστημα σε κάποιο μετόχι της, στην Εύβοια. Εκεί αρρώστησε βαρειά. Παρακάλεσε τότε την Παναγία να τον αξιώσει να πεθάνει στη μονή της μετανοίας του. Άκουσε αμέσως τη φωνή της Παναγίας να του λέει: «Νεόφυτε, πήγαινε στη μονή σου και μετά από ένα χρόνο να ετοιμασθείς για την έξοδο σου από τη ζωή». Ευχαριστώντας θερμά την Παναγία ο Όσιος για την παράταση της ζωής που του δόθηκε, είπε στον υποτακτικό του να ετοιμασθούν για την επιστροφή στη μονή.
Πράγματι, μετά την παρέλευση ενός έτους, μια μέρα αφού κοινώνησε τα άχραντα μυστήρια, ανεβαίνοντας τη σκάλα μπροστά από το παρεκκλήσιο της Παραμυθίας, άκουσε πάλι τη φωνή της Παναγίας: «Νεόφυτε, ο καιρός της εξόδου σου έφθασε». Όταν πήγε στο κελί του αδιαθέτησε και αφού έλαβε συγχώρηση από όλους τους πατέρες της αδελφότητας, παρέδωσε το πνεύμα του στον Κύριο.
ΠΗΓΗ: paramythia-online.gr
Μήνυμα του Δημάρχου Ηγουμενίτσας κ. Ιωάννη Λώλου για τον εορτασμό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου
ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ
Αυγούστου 15, 2020
0
Μήνυμα του Δημάρχου Ηγουμενίτσας κ. Ιωάννη Λώλου για τον εορτασμό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου
Η φετινή γιορτή της Παναγιάς διαφέρει μόνο ως προς τον τρόπο που τη γιορτάζουμε και όχι ως προς την αξία και τη βαρύτητά της.
Σ’ αυτές τις δύσκολες ώρες που η πατρίδα μας καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να σταθεί ξανά στα πόδια της, εύχομαι η Μεγαλόχαρη να χαρίζει σε όλους υγεία, δύναμη και υπομονή, ώστε αγωνιζόμενοι να ξεπεράσουμε την κάθε απειλή!
Χρόνια πολλά σε όλες και όλους.
Ιωάννης Λώλος
Δήμαρχος Ηγουμενίτσας
Μήνυμα Γ. Γόγολου για το Δεκαπενταύγουστο
ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ
Αυγούστου 15, 2020
0
Μήνυμα Γ. Γόγολου για το Δεκαπενταύγουστο
Αγαπητοί συμπολίτες
Γιορτάζουμε και φέτος την Κοίμηση της Θεοτόκου, με πίστη και βαθιά κατάνυξη.
Στέλνω σε όλους σας για την ημέρα της Παναγίας, μήνυμα αγάπης, συμπαράστασης και αλληλεγγύης σε όλους τους συνανθρώπους που δοκιμάζονται από την πανδημία του covid 19 και τις επικρατούσες οικονομικές συνθήκες.
Σας παρακαλώ ιδιαίτερα να ακολουθήσετε τις οδηγίες των αρμοδίων αρχών σε ότι αφορά την πανδημία για το επόμενο κρίσιμο διάστημα.
Δεν την ξεπεράσαμε ακόμη.
Η ατομική ευθύνη καθενός μας, μπορεί να καλύψει τις αστοχίες των αρχών και τις όποιες σκοπιμότητες υπάρχουν στις αποφάσεις τους.
Η υγεία είναι το πολυτιμότερο αγαθό.
Η Χάρη της Παναγιάς, να δώσει σε όλους σας και στον καθένα ξεχωριστά, υγεία, δύναμη και πίστη.
Χρόνια Πολλά σε όλους.
Πως εορτάζονταν ο Δεκαπενταύγουστος τα παλιά χρόνια στη Θεσπρωτία
ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ
Αυγούστου 15, 2020
0
Πως εορτάζονταν ο Δεκαπενταύγουστος τα παλιά χρόνια στη Θεσπρωτία
Του π. Ηλία Μάκου
Άλλαξαν οι καιροί, άλλαξαν και τα ήθη. Μεταβλήθηκαν οι συνθήκες, μεταβλήθηκαν και τα έθιμα. Αλλοιώθηκε η κοινωνία, αλλοιώθηκαν και οι καρδιές. Ο Δεκαπενταύγουστος τα παλαιά χρόνια στη Θεσπρωτία είχε ένα άρωμα πίστης, δεν ήταν άγευστος.
Το πρώτο, που φρόντιζαν οι άνθρωποι, ήταν να εκκλησιάζονται. Είτε στους ναούς, είτε στα μοναστήρια, είτε στα εξωκλήσια τα αφιερωμένα στην Παναγιά. Φορώντας τα καλά τους, άνδρες και γυναίκες, μικροί και μεγάλοι, πρωί πρωί, από τον όρθρο, κατέκλυζαν τους ναούς.
Και ένιωθαν, εκείνες τις στιγμές, να περνάει από μέσα τους η Παναγία. Και ν' αναπηδάει από το κάθε ζωντανό κύτταρό τους. Και να τους παρηγορεί, να τους προστατεύει και να τους τροφοδοτεί. Ασπάζονταν την εικόνα της Κοίμησης της Θεοτόκου στο τέλος της λειτουργίας, και σύμφωνα με μαρτυρία ιερέα, στη δεκαετία του 60, την έβρισκε υγρή, από τα δάκρυα των πιστών.
Σε κάποια χωριά οι ιερείς περνούσαν με την εικόνα της Κοίμησης από σπίτι σε σπίτι, κάτι, που θεωρούσαν ευλογία οι νοικοκυραίοι.
Την παραμονή του Δεκαπενταυγούστου, μετά τον Εσπερινό, σε ορισμένα χωριά προσφέρονταν μακαρόνια ή ρεβύθια ή άλλα νηστήσιμα.
Μερίδιο στον εορτασμό είχαν τα παραδοσιακά πανηγύρια. Όμως οι κάτοικοι δεν πανηγύριζαν ανεξάρτητα από την εορτή, αλλά το κέντρο του εορτασμού ήταν η Παναγία, την οποία δεν λησμονούσαν, όταν γλεντούσαν, κάτι φυσικά, που δεν συμβαίνει στις ημέρες μας.
Και αυτό γινόταν γιατί οι άνθρωποι παλαιότερα ζούσαν με ψυχική αρμονία, συνδυάζοντας την πνευματικότητα με τις κοινωνικές εκδηλώσεις, και μέσα και από τα δύο κρατιούνταν συμφιλιωμένοι με την Παναγία.
Χαρακτηριστικό ήταν το έθιμο «ντολή-ντολιά» σε χωριά , όπου ο κεντρικός σκοπός τους ήταν να διαλύονται οι μικροπαρεξηγήσεις, που είχαν δημιουργηθεί και να υπάρχει ομόνοια μεταξύ των χωριανών, ώστε καθαροί όλοι στην καρδιά να τιμούν την Παναγιά.
Τι ακριβώς ήταν αυτό το έθιμο, που έχει τις ρίζες του στα χρόνια της Τουρκοκρατίας; Δινόταν η εντολή, «ντολή –ντολιά», από τον «ντολή πασά», που οριζόταν κάποιος από τους μεγαλύτερους σε ηλικία κατοίκους. Έπαιρνε το ποτήρι του με το κρασί και τσούγκριζε μ' έναν παρευρισκόμενο, συνήθως με τον παπά ή με ξενοχωρίτη.
Έπινε τρεις φορές ή σε κάποιες περιπτώσεις τρία ποτήρια και κάθε φορά έκανε αφιέρωση ένα τραγούδι σε ένα άτομο. Ύστερα, οι υπόλοιποι, με την σειρά που υποδείκνυε ο «ντολή πασάς», αφιέρωνανκαι ένα τραγούδι.
Αρχικά, σηκώνονταν οι άντρες στο χορό και στη συνέχεια έμπαιναν, σιγά- σιγά, και οι γυναίκες, με τις γιορτινές τους φορεσιές. Μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα οι άνθρωποι ζούσαν ζεστασιά, καθώς τους άγγιζε η στοργή της Παναγίας.
Την αλήθεια αυτή, οφείλουμε, κυρίως σήμερα, που διερχόμαστε κρίσιμες, ηθικά, ώρες, να την κάνουμε ιδέα μας και πράξη μας. Σπόρο ολοκληρωτικής αναγέννησης και σωτηρίας μας. Να ξαναγίνει, δηλαδή, η Παναγία μας μυστικό αίσθημα και βίωμα.
Η Ελλάδα έχει την Παναγιά της - Του π. Ηλία Μάκου
ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ
Αυγούστου 15, 2020
0
Η Ελλάδα έχει την Παναγιά της - Του π. Ηλία Μάκου
Κίνδυνοι, πολλοί κίνδυνοι, κυκλώνουν αυτή την περίοδο την Πατρίδα μας και την πιέζουν ασφυκτικά.
Σαν Έθνος, σαν ελληνικός λαός, σαν ελληνική κοινωνία ανησυχούμε και αγωνιούμε.
Και, όμως, η Ελλάδα, έχει την Παναγιά της.
Και αυτό δεν είναι μια ευσεβιστική και υποκριτική και ασόβαρη παπαδίστικη αναφορά (δυστυχώς κάποιοι από εμάς τους ιερείς έχουμε δώσει το δικαίωμα με τις υπερβολές μας και τις αδυναμίες μας και τις ασυναρτησίες μας πολλές φορές να μην μας παίρνουν στα σοβαρά), αλλά είναι κατάθεση από την ίδια την ιστορική πορεία των Ελλήνων.
Μπορεί από τη μια ο κορωνοϊός να έχει διαλύσει την ψυχολογία μας και εν μέρει την καθημερινότητά μας και να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομία.
Μπορεί από την άλλη οι Τούρκοι, απροκάλυπτα να προκαλούν, διεκδικώντας πράγματα, που όχι μόνο δεν τους ανήκουν, αλλά και είναι ποτισμένα με το ελληνικό αίμα...
Την ίδια στιγμή η κοινωνική σήψη, αντί να αναχαιτιστεί, αυξάνεται όλο και περισσότερο. Και το ηθικό κοινωνικό αισθητήριο ολοένα και υποχωρεί.
Και, όμως, υπάρχει η Παναγιά μας.
Η Ορθόδοξη Ελλάδα τιμά την Παναγιά.
Οι Έλληνες αισθάνονται την Παναγιά πολύ κοντά τους και τη γιορτάζουν έστω αν περνούν χαρά ή πόνο.
Και φέτος, παρά τη φοβία του ιού, παρά τους περιορισμούς, παρά τα προληπτικά μέτρα, που, βέβαια, είναι ανάγκη να τηρηθούν, στα γραφικά ξωκκλήσια της Παναγιάς, σε βουνά και θάλασσες, σε πολιτείες και χωριά, σε νησιά και στη στεριανή χώρα, ο αγέρας παίρνει το άρωμά της από το θυμιατήρι και το σκορπίζει ολούθε.
Οι χαρμόσυνες καμπάνες γεμίζουν με παρηγοριά τους ανθρώπους, που η ψυχή τους έχει ανάγκη από την προστασία της Παναγιάς.
Του μοσχολίβανου η οσμή, των αναμμένων κεριών η θωριά, οι ψαλμωδίες, όλα ξυπνάνε γλυκά, ιερά, άδολα αισθήματα.
Και φέτος σε κάθε γωνιά της Ελληνικής γης στολίζονται οι εικόνες της με άνθη και ψάλλονται ύμνοι στην Παναγιά, με την προσδοκία ότι η Θεοτόκος θα φέρει μόνιμα την άνοιξη στις καρδιές μας και μια καινούργια ελπίδα θα γεννηθεί μέσα στην απελπισία...
Αν δεν θέλουμε να κυνηγάμε σκιές, ας "ζυμώσουμε" τα ιδανικά μας με το ακατάλυτο υλικό, που μας δίνει η Παναγιά. Την αγάπη της.
Γιατί, αλήθεια, πολλοί από μας, να νιώθουμε μόνοι, κατάμονοι και να μένουμε ερμητικά κλεισμένοι στο κάστρο της ψυχής μας και να μην γίνουμε πρωταγωνιστές του ίδιου μας του εαυτού;
Γιατί δεν αφήνουμε του ήλιου την αχτίδα, τη ζωογόνο αύρα του Ελληνικού ήθους, να περάσει μέσα μας; Τι περιμένουμε;Τι καρτεράμε; Δεν υποφέρουμε;
Ας ακούσουμε τους κτύπους της Παναγιάς. Για μας κτυπάει η καρδιά της. Μας αναζητάει. Μας προσμένει. Μας καρτερεί. Ας σηκωθούμε και ας τρέξουμε στην αγκαλιά της Παναγιάς, θα μας δώσει ζωή...
Η Ελλάδα έχει την Παναγιά της... Οι Έλληνες έχουμε την Παναγιά μας...